Ik las je gedicht

Cees Nooteboom aan Remco Campert

Ik las je gedicht

en vertaalde het in het chinees.

Niet in woorden, maar in beelden.

Dat krijg je ervan,

te veel Tu Mu gelezen de laatste tijd,

te veel Li Ho,

‘The grave of the little Su’.

En zo zie ik je weduwe

bij haar bemoste grafsteen,

bolle wolken, bamboe, gewassen inkt,

T’ang, op zijde geschilderd.

Allerlei soorten geluiden bestaan nog niet,

er is alleen maar dat zilveren riviertje

en de wind in de wilgen.

Achtste eeuw, de sénateur

een raadsheer aan het keizerlijk hof

in wijde gewaden

maar verder alles hetzelfde

de vriendin en de weduwe,

en het verdriet dat geruisloos vergaat

met de tuin,

no thing to bind the heart to,

misted flowers I cannot bear to cut.

Cees Nooteboom

In: Over en weer (2003/2004)

Men doet wat men kan

Blijkbaar ontgaat haar

wat zij zich aan kan doen

door stokkend oude dagboeken zoeken

hoe daar in taal vergeefs is uitgeweken

vingers als dwaalgasten over toetsen laten gaan

liever zou ze afspraken verschuiven op de lange baan

zich herpakken in een rugzak, de snijmandoline

dumpen, opnieuw de zeilen hijsen, met twee atletische

hazen aan haar zij, in een saunahuisje over de Oostzee varen

de beweging van een vogelvleugel, het gonzen

van een vliegveld vangen in een zin

en elk café en elke tapasbar zou haar begroeten

met verlichte neonletters: uw koninkrijk kome

overal zouden reservefietsen staan.

Aly Freije

In: Door het vanggat (2016)

de vrouw die je dochter van vier

kan worden, zit bij je aan tafel vannacht

geluidloos telt ze de messen in het tafelblad

en lacht

haar rimpelloos gezicht, waarin alleen de neus

scherp afgetekend is, verraadt haar niet

het zijn de assen in haar ogen

die weer gloeien

ze heeft zachte vormen, wonden

van een kind dat te snel groot geworden is

ze zoekt toenadering

haar teer gevederde handen onthullen

dat er aan haar iemand verloren is gegaan

ze kijkt naar jou alsof alleen jij

dat ongedaan kan maken

Shari van Goethem

In: Tere stengels (2020)

Elke dag nog

Remco Campert aan Cees Nooteboom

Elke dag nog
praat ze met zijn grafsteen
op het kleine kerkhof aan de overkant
uitzicht over het dal
met het dunne riviertje
glinsterend als een spinnedraad
in het Noord-Franse licht

sinds hij dood is
doet ze minder aan de tuin
eens haar trots

kreeg er nog een prijs voor
de sénateur kwam er nog voor over
uit het verre Parijs
waar hij een appartement had
en een vriendin
het was vlak voor de verkiezingen
die hij won

de koeien zijn verkocht
de tractor staat te roesten in het hoge gras
het erf is netjes aan kant
en er is nog hout voor één winter

Remco Campert

In: Over en weer (2003/2004)

Februari

Februari de buizerds paren

in een nest van ijzel een zachte hartstocht

mijn minnaar hij mint met fluwelen hand

met een lichaam een woning van veren.

Een vlies van vorst op de binnenmeren

een sluier van sneeuw, in de middag

een waaier van losbarstend water

het erf vol geluid achter notelaren.

In de wortels een donker bewegen

een ader van groen door de aarde

een nest in de razende regens

mijn minnaar een stolp van begeerte.

Aleidis Dierick

In: Al die zalige zomers (2005)

Sibylla III, 7

hoe kan ik je beginnen. je wijkt

je wiegt, je slaat alle hoeken om.

je gooit de deuren in het slot, sleutels

in het water. je bent niets dat lijkt

op je gracieuze wenken in de morgen.

schimmen draperen hun sluiers

om je heen. stilte breekt nu uit

alle delen van mijn spreken,

hamert aan mijn tijd. duurzaam

zwijgen, bleekveld van mijn stem.

want tijd is lang en weegt. denken

dat ik in je ben als in een huis

vol stemmen, gesloten op de wind.

dat ik je eerste letter ben je kind.

Marleen de Crée

In: Tussen boog en snaar (2012)

Nederland

Je nostalgie is oprecht, maar je rookworst is nep
Je boodschap is groen, maar aan je platform kleeft bloed
Je algoritme sadistisch, je vangnet een hoepel
Je bijstand gekort, terwijl optimisme een plicht is

Je plan radicaal, wanneer de camera draait
Je vaccinatiegraad hoog, als je managers telt
Je vrijheid een waakvlam, democratie polyester
En niemand die weet wat je ware gezicht is

Je geweten, verleden, je opinies, experts
Je consultants, commissies, obsessies, je taal
Je vergeten kwitanties met het hele verhaal
En je schoorvoetende sorry, dat aan niemand gericht is

Je hoort ‘het begin van het einde’, denkt: einde
steeds vaker. Aan deze maskerade van nevenschade
met op de achtergrond het gerinkel van centen
Je bent een winkel, zegt men — die dicht is

Bij gebrek aan natuurijs ben je een schaatser die zwemt
en je zwemt langzaam omhoog naar een boei, waar het licht is
Wee wat zich wreekt, je bent een burger die stemt
Het is bijna lente. Je bent moe, maar je bent er nog

Vraag niet hoe, maar je bent er

Lieke Marsman

Dit is haar eerste gedicht als Dichter des Vaderlands (januari 2021)

Al wat ik dacht - geloofde je - was waar

Al wat ik dacht - geloofde je - was waar,
En goed was alles - vond je - wat ik dee.
At Merlin's feet the weary Vivien lay:
Jij zag in mij de Wijze Tovenaar,

En 'k aaide, zelf al grijs, je roodblond haar,
En 't leek dan, ik werd jong weer, en ik glee
Naar 't paradijs op rode morgenzee.
Dan zie 'k ook jouw kist staan, zwart, op de baar.

Soms aai ik mijn haar; maar mijn vingertoppen
Zijn veel te wijs: ze laten zich niet foppen;
Ze denken: Neen, neen, dat was blond, niet grijs,

En 't was zo zacht, en 't rook zo naar seringen.-
Dan aai 'k maar door de lucht. Herinneringen
Golven rondom me, en 'k drijf naar 't paradijs.

J.A. dèr Mouw

In: Brahman II (1919)

Heb je alles bij je

Vissen met Verschoor is rustig en goed.
'Niet denken', is zijn advies.
'Denken vermindert de kans op vis.'

De Door Zeelten Gevreesde
hangt vol stoeltjes, kussentjes, mesjes
en twinkelende schaartjes.

'Hm,' zegt hij, turend naar de sterren
in de Deense zomernacht,
'reken maar dat daar een hoop vis zit.'

Frank Koenegracht
In: Vroege sneeuw (2003)

wij prijzen de logica

de stamelende veelheid is een slechte luisteraar
maar ik,
ik zing yesterday
voor jou en voor iedereen en als de straten mij zien
          is het goed

als de hond zijn vacht uitschudt en de struiken mij zien en de hond ziet
me zingend door de straten gaan,
wie niet veel vraagt heeft altijd gelijk en de hond en ik
wij prijzen de logica!

wij prijzen de harde en de zachte logica, de gefluisterde logica
van een zomerkleed en de zachte haren in de hals van die vrouw, de wereldgrote logica
van dingen die we nooit begrijpen zullen en de logica van eindeloos verdriet

eindeloos verdriet dat komt en gaat, dat splijt en opdoemt soms

eindeloos verdriet
eindeloos verdriet

de stamelende veelheid geeft me alles
de logica van nat papier op straat

Gilles Boeuf
uit: Generaties (2020)

Waar de regen viel, waar de regen viel

En al dat water, al dat water door mijn

Hoofd en over mijn lijf stroomde.

En dan ook nog dat snot en dat verlangen.

Geen zakdoek of troost om handen.

En in die dunne regenjas liep.

Verder liep. Niet wist waar naartoe.

In Dublin. Daar liep ik in Dublin, natte

Schoenen, sokken. Door plassen.

Tegen mensen botsend. Armwiekend

Excuses mompelend. Het gaat mis

In Dublin. Je moet blijven lopen,

Doorlopen tot je vel desnoods

Doorweekt loslaat. Val uit elkaar

Op het plavuis van Dublin. Val.

Hans van de Waarsenburg

In: IN (2014)

Meer had hij niet nodig.

Alles had hij al –

een zaagje om de dag

mee door te zagen.

Twee dagen tijd

om zich dingen af te vragen.

Alex Gentjens

In: Meer had hij niet nodig (2020)

Begin zomer

Voor Simone

Begin zomer en de zee
een opengebroken kweepeer
de lucht als een kind
z'n ballon
hoog boven het water
Onder de parasols
als gestreept snoepgoed
mieren van mensen
en de gulle lach van de baai
heeft gouden tanden

Kind met het gele emmertje
en de vergeten vlecht
je mond is zowaar een klokje
de kleine huig de kleine klepel
Jij bespeelt de zon de hele dag
als een ukelele

Ingrid Jonker
In: Ik herhaal je (2002)

Identificatie

Alle documenten zijn beschikbaar.

Zwangerschap, geboorte. Geslacht. Dood

nog niet. Meer dan het halve leven. En dan

nog allerhande opvoeding. De groeibewijzen

zijn bepoteld, en ook de inwijdingen.

Het is de vraag wie hier de hand in heeft.

Dit is een stamboom, met hier en daar een invulgat.

Verschrompelde vrouwen borduren. En mannen?

Het heeft geen belang. En het huwelijk, neen, dat niet.

Want hij wilde zich niet binden. Of wel. Of niet.

Of een stempel bij iets onverwachts, iets historisch

als een oorlog of een nieuwe republiek, waarvoor

vanzelf het certificaat van bestaan geboden wordt.

De map met documenten is dun. Heel geel, heel dun.

De slepende ziektes zijn gekomen, zoals ze nochtans niet

zijn aangekondigd. Hij is, en wat hij nalaat aan wie

erom vraagt: een vaag dossier met op elk blad een

gele plaknotitie, een of twee – een flinterdunne map.

Philippe Cailliau

In: Het boek nul (2013)

ongezien

leef ik
mijn lijf
nauwelijks weet
van zijn
bestaan
dan
vertrouwd verlangen
naar grenzen
ongezien
achter
spiegels
zuilen
sier en spel

Jan Kees van de Werk

In: gevleugeld vuur (2006)

De traagheid waarin ik verblijf - 10

Al werd ik vaak gestenigd, met stenen heb ik nooit gegooid
en minder nog heb ik beelden verwoest of steden vernield.
Mijn wapens waren mijn woorden die ik voor waarheid hield
en aan vrienden en vijanden heb vergooid.

Ik weet nog dat wij dronken en dansten tot we vielen
en zowel binnen sliepen als buiten in het gras.
De tijden waren bewogen en onze liefdes breekbaar als glas.
Ik doolde door de leegte, op zoek naar de vrouw voor wie ik zou knielen.

Zij die blijven zullen verder leven in mijn dromen
waarin ook zij tijdens eindeloze dagen zullen verdwalen.
Een feest zag ze komen, geen feest zag ze gaan.

Wat mij overblijft is de broze waan
dat iets van wat was zal voortbestaan in mijn verhalen:
een goede hand, wat verzinsels, een verscheurd land … en de bomen.

Patrick Conrad
In: En de bomen (2010)

Enfant de Bohème

Ik had juist vriendschap gesloten
met de wolken, broederschap met de regen
gedronken en me verzoend
met een leven van herfstige kleur

toen als een allang niet meer verwachte gast
stralend en majesteitelijk, sierlijk
als een oosterse danser, de zon
lachend in het strijdperk trad

sindsdien beijver ik mij onophoudelijk
bossen rozen te kopen en te kussen
en langzaam rood wordend
de zon het hof te maken

en als de wind de komende herfst
mij aanklaagt en de regen mij huilerig
van ontrouw beticht, dan pak ik mijn koffer
en vertrek met de noorderzon.

Leo Ross
In: Vandaag was het in elk geval geworden (2000)

Het is geen lente nog

.

Maar een vermoeden, onuitspreek’lijk teeder,

van komend bloesemen vlaagt aan.

Men weet niet hoe of waar vandaan.

.

De lucht is grijs gelijk een duivenveder,

een glanzend grijs. en er begint

iets luws te zwellen in den wind.

.

Er is een and’re klank in ’t vogelfluiten,

een dieper en een voller slag

in ieder lied op dezen dag.

.

Er is een mildheid, een zich zacht ontsluiten

voor al wat zuiver is en goed.

Een nieuw geloof en nieuwe moed…..

Jo Kalmijn-Spierenburg

In: Zomerwind (1939)

Monoloog in de nacht

Wij zijn, mijn lief, twee werelden zo ver
uiteen als aarde en morgenster
en zo tot eenheid omgedicht
als twee profielen van een gezicht
En samen zijn we van de kleine
smarten tot in de zeldzame festijnen
van ons beider leven
wat valt er nog te geven?

Jij kent als ik dat panische gevoel
jezelf te zijn en tevens doel
van de geliefde, even verwant
als vreemd, een zee aan strand
Vaak zijn wij één in brandingslust
van een tezaambewoonde kust
ook is er ebbe, een ver wijken,
een machteloos vertwijfeld reiken

Diep is de nacht. Ach waren wij haarzelve
zodat wij konden uitwelven
over elkander heel ons wezen -
waren wij een en alleen en boven deze
eenheid en alleenheid uit ons-beiden
zodat wij zonder te schenden scheiden
konden en zonder pijn alleen zijn –

Anna Blaman
In: De gedichten (1992)

Zeeslag

Terwijl het strand, veroverd door de eb,
Natuurlijk door de vloed herwonnen wordt
En allengs tot de helft wordt ingekort
Ervaar ik weer wat ik ervaren heb:

Een kleine jongen ben ik met een schep,
Hardnekkig vechtend voor een wankel fort
Totdat het weldra toch is ingestort -
De zee geeft op het laatst de volle mep,

Een klap die onafwendbaar komen moet,
Maar toch, bij elke aanval van het water
Verweer ik, driftig scheppend, mij fanater
En weet ik niet van wijken voor de vloed.

Ook nu, een half bestaan of meer al later
Geeft mij de wanhoop dikwijls nieuwe moed.

Driek van Wissen
In: Schrijvers om de Noord I (2001)

mini

er rijdt een auto door mijn gang

een jongensdroom

hij racet van rechts naar links

op mijn bevel

maar is ondeugend:

knalt op drempels, plinten, tassen

stijgert wild over de mat

op de tegels van de keuken

voelt hij zich het beste thuis

een zacht tapijt is als rul zand

’t is duidelijk geen four-wheel-drive

als straks de batterijen leeg zijn

berg ik die oude droom wel op

maar in gedachten en gedicht

zal die auto blijven rijden

met aan boord

mijn jongenshart

Geerten van Gelder

In: Frommels 1.1 (2014)

ik zocht uw horizont

ik zocht uw horizont

maar als ik u benader

wijken de grenzen

bij elk herkenningspunt

sloeg ik een witte paal

of hees een vlag

ik dwaalde

in uw ruimte rond

keerde terug

tot waar ik overzag

het enige

dat ik hervond

waren de tekens

door mij aangebracht

Willy Balyon

In: Signalen van mensen wil ik u geven (1977)

Glazenwasser

vandaag worden
de ramen van
mijn verzen
gedaan

zouden mijn
woorden mij
nu beter
verstaan

Saul van Messel
In: Mammoeth mijn muze (1968)

elke vrijdag

zeg ik

het is weer vrijdag

alle dagen zijn verschillend

alle weken zijn gelijk

de zon gaat op, de zon gaat onder,

het vriest een beetje of het dooit

mijzelf bedriegend

zeg ik dat dat nooit

meer anders wordt

en dat daar nooit

een eind aan komen zal

het is weer vrijdag

zeg ik

elke vrijdag

Dieuwke Eringa

In: Hardop voelen (1988)

Dit is de tijd

Dit is de tijd. Je mag zeven keer raden.
Zeven maal zeventig keer heb je de tijd
om gissend en missend, door schande en schade
wijs, te ontkomen aan de kwade
droom van de wenteltrap eeuwigheid.

Dit is de tijd, de tijd om te zorgen,
zorgend staan met je rug naar het vuur,
bloot aan de dood, in het leven geborgen,
lezen de schaduwen van morgen
spelender-, spellenderwijs op de muur.

Dit is de tijd. God zelf staat zonder
zich te verroeren andersom.
Dit is de tijd. Er gebeurt geen wonder,
maar Hij telt langzaam van een tot honderd,
tot honderdtien... en dan: "Ik kom".

Jan Wit

In: Terwijl ik wacht wat mij de wereld doet (1982)

Nacht in de middag. Uit wassen beelden zoemen

stemmen. Verlaten veranda, opgerolde matrassen.

Vogels radslagen door de tuin en zoeken een huif

van droevig groen. De hond ligt voor dood

op het gangmarmer. Ademloos zoeken, de wijzers

gebroken, zonder minuten de tijd op de hielen.

Hoeveel eeuw gaat er in een uur? Zijn de Visigoten

onder ons? De aarde valt plat, geen wetenschap

weet meer, we lezen het boek Duisternis, we lezen

het boek Donkere Stilte, we kunnen niets zeggen,

onze stem heeft ons verlaten. Nacht in de middag.

Daan Cartens

In: Mijn vriend herinnering (verschijnt oktober 2021)

Vooravond

Dood is mijn vriend. Nog altijd schijnt de maan
Naar binnen, uit zijn asbak kringelt rook,
er ligt een boek, de radio staat aan.

De rozen die hij kocht zijn nog bedauwd.
Een scheermesje, een spiegel en wat coke
Staan op tafel klaar voor zo meteen.

De kachel doet haar best, maar hij blijft koud.
Alles is nog precies zo om hem heen -
Maar hij is uit de symfonie verdwenen.

Het boek, de maan, de kachel en de rook -
Eens, op een dag, verdwijnt dat alles ook.
Dat is de dag waarop de dood zal wenen.

Gerrit Komrij

In: Rook zonder vuur (1998)

Zee bij Kijkduin

Het water ligt er frisgewassen bij,
het spiegelt klaterend op de galeien
die op de rede liggen in lijst
van kademuren en kasseien.

De strekdam strekt zich uit tot Werkendam
en Hoek van Holland waar het lichtschip
langszij gestreken kwam.

Vergeet niet dat bij elke dam
twee vadem diep
in elk gedicht
een mui verscholen ligt.

Daaldreef

In: Dichter bij zee (3de druk 2007)

Rembrandt
Zelfportret, 1669

Aan dat onherroepelijk vals gouden gelaat van slecht deeg
groeide dus zijn romp. Of andersom,
omkeerbaar is alleen een verhaal
niet dit hoofd dat hem voor het hoofd stoot.

Onafwendbaar waren dus die neus (dat haargezwel),
die wrakke wangkwab, die nu leeggeprate kwebbel,
de grijzende krullen aarzelend tussen snelle en slome uitval,
terwijl de uienschillen van zijn ogen vallen. Te pletter.
Wie zijn roede liefheeft spaart het klimmen niet.

Freddy de Vree

In: Drie ogen zo blauw (1987)

Uittocht H zodra ik hoefde te kijken was het weg

OOK JIJ BENT IEMAND DIE IK NIET KEN

maar wil leren ontmoeten om te mogen hebben en dan niet meer

te hoeven door steeds te zeggen: verlaat me niet

Met in de verte je nabijheid, in mijn zij de pijl van je verleden tijd

waarin je toekomst wist te voorspellen om die alvast te zijn

door steeds te zeggen: bloed hier of ik schiet

je weg, naar mijn diep ook in jou rood ondergaande zon

Zo kan je het tenminste zien

Jacob Groot
In: Nieuwe zon (2014)

Ik ben waardevol
narcis, lief, pioenroos en schoon zijn mijn zussen
mijn moeder is zuiver, mijn vader tevreden.
Mijn broers zijn groot en klein
we zijn de nakomelingen van Venus

Ik kom uit een taal waar schoonheid
zesentwintig synoniemen heeft,
waarin het bijvoeglijk naamwoord
de ongekende koningin van grammatica is.
Je kunt alle namen in de natuur kiezen
voor je kinderen en er is niemand die
namen als oever, loot, regen, tros,
tijd, hert, dauw, moedig en vreugde
overdreven of vreemd vindt

Ik ben waardevol
narcis, lief, pioenroos en schoon zijn mijn zussen
mijn moeder is zuiver, mijn vader tevreden.
Mijn broers zijn groot en klein
we zijn de nakomelingen van Venus
en als je denkt dat ik gek ben of onzin praat
kun je gerust in mijn geboorteakte duiken.

Nafiss Nia

In: 26 woorden van schoonheid (2019)